පළාත් සභා හා පළාත් පාලන අමාත්යාංශයේ විෂයපථය තුල ප්රධානතම අංශයක් ලෙසට නීති අංශය හදුන්වා දිය හැක. පළාත් පාලනයට අදාල නීති වර්ථමානයට උචිත පරිදි කාලීන අවශ්යතාමත සකස් කරලීමේහිලා මුලිකත්වය ගෙන කටයුතු කරනු ලබන්නේ අමාත්යාංශයේ නීති අංශයයි. මෙම වර්ෂයේ නීති අංශයේ කාර්යය සාධනය පහත පරිදි සංක්ෂිප්ත කොට දැක්විය හැක.
- එහිදී ප්රධාන ලෙසින් මහා නගර සභා ආඥාපනත, නගර සභා ආඥාපනත සහ ප්රාදේශීය සභා පනත කාලෝචිත පරිදි සංශෝධනය කිරීම සඳහා යෝජනා කැඳවීම, ඒ සඳහා සුදුසු හා අවශ්ය සාමාජිකයන්ගෙ න් යුතු කමිටු පත් කොට වාර්තා සකස් කිරීම පසුගිය වසරේ දී මෙම අංශය මඟින් සිදු කර ඇත.
- එසේම පළාත් පාලන ආයතන සහ පළාත් සභාවල කාන්තා නියෝජනය බල නැංවීමේ ක්රියාදාමයේදී අවශ්ය නීති සම්පාදනය කිරීමත් එය සහතික කරලීම උදෙසාත් නීති අංශය දැනට මූලිකව කටයුතු කරනු ලබයි. එහි ආරම්භක පියවර ලෙසින් පළාත් පාලන ආයතන වල කාන්තා නියෝජනය වැඩිකිරීම උදෙසා අදාල නීතිය පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කර ලීම දක්වා අවශ්ය ක්රියා මාර්ග ඉටු කිරීමත්, පළාත් සභා තුල කාන්තා නියෝජනය සහතික කිරීම උදෙසා පාර්ලිමේන්තු පනතක් සම්මත කිරීමට අවශ්ය පනත් කෙටුම්පත අමාත්ය මණ්ඩලය වෙත ඉදිරිපත් කිරීමත් පළාත් පාලනය පිළිබඳ ශ්රී ලංකා ආයතනය සමඟ ඒකාබද්ධව දේශපාලනය තුල කාන්තාව බල ගැන්වීම යන මැයෙන් වැඩ මුලූ සංවිධානය කිරීමත් එහි මූලාරම්භක වැඩමුලූව වයඹ පළාතෙන් ආරම්භ කිරීමත් 2016 වර්ෂයේදී මෙම අංශයේ දායකත්වය ලබා දෙන ප්රධාන කාර්යයන් ලෙස දැක්විය හැක.
- මහජන සෞඛ්යට හා පරිසරයට අදාල නීති සකස් කිරීමට අදාලව විශේෂ කාර්යයක් වූයේ අයාලේ යන සුනඛයන්ගෙන් පොදු ජනතාව වෙත සිදුවන අවහිර බාධක හා පීඩා මැඩ පැවැත්වීම පි‚ස නීති සකස් කිරීමේ ක්රියාවලියේදී ප්රමුඛත්වය ගෙන කටයුතු කිරීමයි. ඒ සඳහා මුලික ව ක්රමවේදයක් සකස් කිරීමත් එකී ක්රමවේදය නියාමනය කිරීම පි‚ස කමිටුවක් පත් කිරීමත් නීති අංශය මඟින් මෙම වර්ෂයේ දී සිදු කරන ලදී.
- තවද ගුණාත්මක ප්රාදේශීය පාලනයක් ඇති කිරීම උදෙසා අවශ්ය මගපෙන්වීම මෙම අමත්යංශයේ ප්රධාන කාර්යයකි. මේ යටතේ 2016 වර්ෂයේ දී පළාත් සභා මන්ත්රීවරුන් සඳහා ආචාර ධර්ම පද්ධතියක් සකස් කිරීම නීති අංශය විසින් සිදුකරන ලදී. මේ වන විට එම කෙටුම්පත් ආචාර ධර්ම පද්ධතිය දෙමළ හා ඉංග්රිසි භාෂා වෙත පරිවර්තන කිරීමේ කටයුතු අවසන් කර ඇති අතර එය අමාත්ය මණ්ඩල අනුමැතියට යොමු කිරීමේ අනතුරව අවශ්ය කටයුතු ක්රියාත්මක කිරීමට ඒ ඒ පළාත් සභාව වෙත යොමු කිරීමට නියමිතය.
- එසේම වතු කම්කරුවන්ගේ සුභ සාධනය සැලැස්වීම පි‚ස ප්රාදේශීය සභා පනතේ විශේෂ සංශෝධනයක් කිරීමට ද අවශ්ය කටයුතු ක්රියාත්මක කිරීම නීති අංශයෙන් මේ වන විට සිදු කරනු ලැබේ. ඊට අදාලව සිදු කරන ලද සංශෝධන සහිත කෙටුම්පත නීතිපතිගේ සහතිකය ලබා ගැනීම සඳහා නීතිපති දෙපරේතමේන්තුව වෙත මේ වන විට යොමු කර ඇත.
- පළාත් පාලන ආයතන වෙත ලැබිය යුතු උසාවි දඩ මුදල් සහ ඉඩම් පැවරීම මත අයවන මුද්දර ගාස්තු විධිමත්ව සහ කඩිනමින් ඒ එක් එක් පළාත් පාලන ආයතන වෙත හිමි නොවීම කාලයක සිට පළාත් පාලන ආයතන මුහුන දී ඇති විශාල ගැටලූවකි. ඒ අනුව එම උසාවි දඩ මුදල් සහ මුද්දර ගාස්තු කඩිනමින් පළාත් පාලන ආයතන වෙත ලැබීමට සැලැස්වීමට කටයුතු සම්පාදනය කිරීම පි‚ස අවශ්ය නීති සකස් කිරීම සදහා අමාත්ය මණ්ඩල සංදේශයක් ඉදිරිපත් කිරීම ද 2016 වර්ෂයේ දී මෙම අංශයෙන් සිදු කරන ලද විශේෂ කාර්යයක් ලෙසින් දැක්විය හැක.
- පළාත් පාලන ආයතන සංස්ථාපනය සඳහා සුදුසු නිර්ණායක හදුනාගැනීමත් ඉදිරියේදී පළාත් පාලන ආයතන සංස්ථාපනය කිරීම, උසස් කිරීම සම්බන්ධව වඩාත් පාරදෘෂ්ය හා විධිමත් ක්රමවේදයක් හදුන්වා දීමට අවශ්ය පියවර හා විධිවිධාන යෙදීමත් සම්බන්ධයෙන් සක්රීය දායකත්වයක් ලබා දීමත් මෙම 2016 වසරේ දී නීති අංශයෙන් සිදු කල තවත් ප්රධාන කාර්යයක් විය.
- නව පළාත් පාලන ආයතන සංස්ථාපනය සම්බන්ධව පිළිගත් ක්රමවේදයක් හෝ ප්රත්පත්තියක් නොමැති වීම නිසා නගර සභා මහා නගර සභා ඇති කිරීම විධිමත්ව සිදු නොවන බව මෙම අමාත්යාංශය විසින් නිරීක්ෂණය කර ඇත.එබැවින් නව පළාත් පාලන ආයතන සංස්ථාපනය සහ පවත්නා පළාත් පාලන ආයතන උසස් කිරීම සඳහා ජාතික නිර්ණායක තීරණය කිරීම පි‚ස ගරු පළාත් සභා හා පළාත් පාලන අමාත්යතුමා විසින් 2016. 05.25 දින විද්වත් කමිටුවක් පත් කරන ලදී.
කමිටුවේ විෂය පථය
- පළාත් පාලන ආයතන බල ප්රදේශය තුළ ජනගහනය, ජනගහන ඝණත්වය, ආර්ථීක සංවර්ධන මට්ටම,ආදායම් උත්පාදනය, භූ විෂමතා පවත්නා පරිපාලන සීමා පවත්නා කොට්ඨාස සීමා යන අනෙකුත් අදාල තොරතුරු සැළකිල්ලට ගෙන නිර්ණායක පද්ධතියක් සකස් කිරීම.
- නව පළාත් පාලන ආයතන බිහිකිරීම සහ පවත්නා පළාත් පාලන ආයතන උසස් කිරීම සම්බන්ධව මහජනතාව, මහජන නියෝජිතයින් සහ අනෙකුත් රාජ්ය සහ රාජ්ය නොවන සංවිධාන ඇතුලූ සිවිල් සංවිධාන වල අදහස් ලබා ගැනීම.
එම කමිටුව වරින් වර රැස්වී අදාල නිර්ණායක පිළිබඳ සාකච්ජා කර සලකා බැලිය යුතු කරුණු පිළිබඳව මහජන අදහස් විමසීම සඳහා පළ කරන ලද පුවත්පත් දැන්වීමට අනුව ලද අදහස් ද 1999 පළාත් පාලනය පිළිබඳ ජනාධිපති පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභා වාර්තාවේ අන්තර්ගත කරුණු ද පිළිබඳව දීර්ඝ වශයෙන් කමිටුවේ අවධානය යොමු කර එහිදී පහත සඳහන් මූලික නිර්ණායක පදනම් කර ගැනීමට තීරණය කරනු ලැබ ඇත.
- ජනගහණය හා ජනගහන ඝනත්වය (ව.කි. 1ට හෝ ඊට අඩු භූමි ප්රදේශයකට)
- නිවාස ප්රමාණය හා ඝණත්වය
- සේවා හා යටිතල පහසුකම් වල දියුණුව (ජලය, මාර්ග, විදුලිය, දුරකථන, පාසල්, රෝහල් වෙනත් රාජ්ය සේවාවන්)
- පවතින වාණිජ ගොඩනැගිලි සංඛ්යාව
- කෘෂිකාර්මික නොවන ආර්ථීක කටයුතුවල යෙදී සිටින ජනගහන ප්රතිශතය
- ප්රදේශය ආර්ථීක ව්යුහය හා සම්පත් විභජනය
- ප්රදේශීය වැදගත්කම (ඓතිහාසික / ආර්ථීක හෝ වෙනත්)
- ප්රදේශයේ ආදායම් විභජනය
එකී නිර්ණායක මැන බැලීම සඳහා ලකුණු ක්රමයක් සහ බර තැබීමේ ක්රමවේදයක් ද පිළියෙල කළ අතර මේ සඳහා අවශ්ය තොරතුරු ජන ලේඛන හා සංඛ්යා ලේඛන දෙපාර්තමේන්තුවේ නිල සංඛ්යා ලේඛන මත පදනම් කර ගනු ලැබේ.2016/12/31දින වන විට මෙම නිර්ණායක පද්ධතිය සකස් කර අවසන් කර ඇති අතර එකී නිර්නායක මත ඉදිරියේදී පළාත් පාලන ආයතන සංස්ථාපනය සිදු කිරීමට පළාත් සභා හා පළාත් පාලන අමාත්යාංශය ප්රතිපත්තිමය වශයෙන් තීරණය කර ඇත.
පළාත් සභා ප්රඥප්ති
- බස්නාහිර පළාත් සභා ප්රඥප්තිය
[PDF - 290 KB] - වයඹ පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 266 KB] - ඌව පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 260 KB] - සබරගමුව පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 201 KB] - මධ්යම පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 158 KB] - නැගෙනහිර පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 154 KB] - දකුණු පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 201 KB] - උතුරු මැද පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය
[PDF - 335 KB] - උතුරු පළාත් සභාවේ ප්රඥප්තිය